Sadako Kujō
1884-1951, Nishikichō, Sakata, Prefektura Yamagata, Japonia
Sadako była postacią barwną i wyjątkową, która wywarła ogromny wpływ na swoje społeczeństwo. Była wzorem dla kobiet, które chciały wyjść poza tradycyjne ramy i wpłynąć na świat.
Pochodziła z arystokratycznego rodu japońskiego Fujiwara. W wieku 16 lat poślubiła 21-letniego następcę tronu Yoshihito jednak w niczym nie przypominała swoich poprzedniczek, które spędzały życie w cieniu swoich mężów. Angażowała się m.in., w działalność Japońskiego Czerwonego Krzyża, którego honorową przewodniczącą została w 1912 r.
Ile jest warta pomoc dziecku? Japońska mądrość mówi "Nic nie kosztuje tak dużo, jak rzecz otrzymana za darmo".
Zobacz na Facebooku!Na ratunek uwięzionym na Syberii
Rewolucja Bolszewicka w 1917 r. wywołała wieloletnią wojnę domową w Rosji, która nie tylko zmiotła z powierzchni ziemi dotychczasowy ład polityczny, ale przyniosła wszechobecny terror i śmierć tysięcy ludzi. W czasie jej trwania na terenie rosyjskiego Dalekiego Wschodu przebywało około około 50 tysięcy Polaków. Większość z nich stanowili potomkowie zesłańców styczniowych oraz emigranci ekonomiczni. Wielu z nich straciło życie w wyniku krwawych zamieszek. Najbardziej ucierpiały osierocone dzieci, które zostały pozbawione opieki.
16 września 1919 r. Anna Biełkiewicz wyruszyła w podróż, aby szukać ratunku dla polskich dzieci. Wysłannicy Polskiego Komitetu Ratunkowego Dzieci Dalekiego Wschodu zwiedzili całą Syberię, wyciągając z sierocińców, ochronek i przytułków polskie dzieci. Liczba dzieci szybko rosła, ale zasoby Komitetu nieuchronnie się kurczyły.
Japonia ratunkiem dla polskich dzieci
Anna Biełkiewicz postanowiła zwrócić się o pomoc do Japonii. Dzięki jej determinacji oraz przychylności Japonii, udało się uzyskać zgodę na wjazd dzieci do kraju. Pierwsze statki z małymi uchodźcami wypłynęły z Władywostoku już w lipcu 1920 r. W ciągu najbliższego roku zorganizowano pięć takich transportów. Do Japonii trafiło około 400 dzieci. Co się działo dalej? Po przybyciu do portu Tsuruga dzieci jechały pociągiem do Tokio. Tam trafiały pod opiekę Japońskiego Czerwonego Krzyża oraz buddyjskiego towarzystwa charytatywnego Fukudenkai.
Dzieci stały się prawdziwą sensacją w Tokio. Gazety pisały o nich z zachwytem, a przedstawiciele japońskiego rządu, organizacji charytatywnych i buddyjscy mnisi chętnie odwiedzali sierociniec. Organizowano dla nich wycieczki, zapewniono naukę, występy artystyczne oraz kontakt z japońskimi rówieśnikami.
Odwiedziny cesarzowej Sadako
6 kwietnia 1921 r. cesarzowa Sadako osobiście odwiedziła sierociniec Fukudenkai. Była to niezwykła wizyta, bo wówczas małżonki cesarzy bardzo rzadko opuszczały pałac. W czasie spotkania z dziećmi złamała obowiązujące reguły ceremoniału, dając znak dzieciom, by te zbliżyły się do niej. Spędziła z nimi dużo czasu rozmawiając i pytając o ich odczucia wobec pobytu w Japonii.
Polskie dzieci w USA
Po kilku miesiącach dzieci z Japonii dotarły do Seattle, gdzie zostały przywitane przez amerykańską Polonię. Witano je z ogromnym entuzjazmem i serdecznością. Zorganizowano podróż pociągiem do Nowego Jorku, skąd wyruszyły w ostatnią część swojej wyprawy – do Polski. Wspólna wyprawa, która zaczęła się we Władywostku i wiodła przez Japonię i USA, zakończyła się w Polsce.
Druga taka akcja miała miejsce w 1922 r., kiedy Polski Komitet Ratunkowy uratował kolejne 300 polskich dzieci z terenów Zabajkala i Kraju Chabarowskiego i przez Władywostok przetransportował do Osaki.
Do ośrodka, w którym znalazły schronienie polskie dzieci, zaczęły napływać szerokim strumieniem dary od japońskich rówieśników. Cesarzowa Sadako przekazała z własnej kieszeni sporą kwotę na ich utrzymanie. Kolejny raz sprawa wywołała wielkie poruszenie w Japonii.
Dzieci z drugiej akcji repatriacyjnej opuściły Japonię we wrześniu 1922 r. Przez Szanghaj, Hong Kong, Singapur, Port Said i Londyn, trafiły do Gdańska, do Zakładu Wychowawczego dla Dzieci Syberyjskich w Wejherowie, który prowadził wielki miłośnik kultury japońskiej – doktor Józef Jakubkiewicz.
Sadako Kujō sprawowała urząd cesarzowej do śmierci męża w 1926 r., kiedy cesarzem został jej syn, Hirohito. Otrzymała tytuły cesarzowej wdowy i cesarzowej Teimei. Zmarła w pałacu Ōmiya w Tokio, mając 66 lat. Została pochowana obok męża w Cesarskim Mauzoleum Musashino w Tokio.
Sadako Kujō była niezwykłą postacią w historii Japonii. Jej wyjątkowość określał nie tylko styl bycia, ale przede wszystkim działalność dobroczynna, czym zapisała się nie tylko w kartach historii, ale też japońskich sercach.
Polsko-japońska przyjaźń trwa
W lipcu 2002 roku Polskę odwiedziła wyjątkowa para gości – Cesarz Japonii Akihito i Cesarzowa Michiko. Ich wizyta miała wzruszający moment, ponieważ podczas przyjęcia w rezydencji ambasadora Japonii w Warszawie, spotkali się z trójką żyjących Dzieci Syberyjskich. Tych, które 80 lat wcześniej przeżyły dzięki pomocy Kraju Kwitnącej Wiśni.
ŹRÓDŁA:
-
Jarosław Neja, Japońskie serce, Wprost, 27/2002.
- Syberyjskie Dzieci Cesarzowej Japonii, materiał z konferencji pt. „Syberyjskie dzieci Cesarzowej Japonii – pomoc Japonii dzieciom polskim z Syberii w latach 1919–1922”, 2019 r.
- Dzieci Syberyjskie, http://www.biorytm.wroclaw.pl, dostęp 7.11.2010
- Bix, Herbert P. (2000). Hirohito and the Making of Modern Japan. New York: HarperCollins.
- Fujitani, Takashi. (1998). Splendid Monarchy: Power and Pageantry in Modern Japan. Berkeley: University of California Press.
- Hoyt, Edwin P. (1992). Hirohito: The Emperor and the Man. New York: Praeger Publishers.
