Jean Henri Dunant
1828-1910 Genewa, Szwajcaria
Czy wiecie, że laureatem pierwszej w historii, Pokojowej Nagrody Nobla był Jean Henri Dunant? Szwajcarski kupiec, filantrop, ale przede wszystkim założyciel Czerwonego Krzyża, którego misja skupiła się na zapobieganiu ludzkim cierpieniom i łagodzeniu ich skutków oraz ochronie ludzkiej godności, bez jakiejkolwiek dyskryminacji na tle narodowości. Bohater, który do końca pozostał wierny swoim ideałom!
Tutti siamo fratelli – Wszyscy jesteśmy braćmi
Dunant, mimo braku przygotowania medycznego, starał się pomóc rannym i umierającym. W pobliskim kościele w Castiglione zorganizował prymitywny szpital, opatrywał rannych, dostarczał im wodę do picia, zapisywał ostatnie życzenia umierających. Namawiał do pomocy kilka miejscowych kobiet, które – choć z oporami – dawały się przekonać, że ranni żołnierze cierpią tak samo, niezależnie od narodowości. Tu powstało hasło Tutti fratelli – wszyscy jesteśmy braćmi.
Henri Dunant urodził się 8 maja 1828 r. w Genewie w rodzinie kupieckiej. Od wczesnej młodości stykał się z ludzką nędzą, towarzysząc matce w odwiedzaniu najbiedniejszych mieszkańców Genewy, ludzi chorych, kalekich i umierających. Po ukończeniu gimnazjum pracował w banku, angażując się jednocześnie w różnorodną działalność społeczną, m.in. pomoc więźniom. Jako reprezentant Związku Chrześcijańskiej Młodzieży Męskiej (YMCA) podróżował po Belgii, Holandii i Francji.
24 czerwca 1859 r. Dunant przejeżdżał obok włoskiego miasteczka Solferino, gdzie trwała najkrwawsza wówczas bitwa, stoczona pomiędzy armią austriacką a sprzymierzonymi siłami francusko-włoskimi. Liczba ofiar przekroczyła 40 000 ludzi. Obok ciał zabitych, których nikt nie zbierał z pola walki, umierało w męczarniach tysiące rannych żołnierzy. Dunant, mimo braku przygotowania medycznego, starał się pomóc rannym i umierającym. W pobliskim kościele w Castiglione zorganizował tymczasowy szpital. Osobiście opatrywał rannych, dostarczał im wodę, zapisywał ostatnie życzenia umierających. Namówił do pomocy kilka miejscowych kobiet, które – choć z oporami – dawały się przekonać, że ranni żołnierze cierpią tak samo, niezależnie od narodowości. I to właśnie tam powstało hasło Tutti fratelli – wszyscy jesteśmy braćmi.
Po powrocie z Paryża opublikował niewielką książeczkę – manifest, przetłumaczoną na kilka języków w której zaproponował: powołanie we wszystkich krajach stowarzyszeń pomocy, których przeszkoleni wolontariusze mogliby nieść ratunek rannym na polu walki. A także zapewnienie im bezpieczeństwa przy pomocy wyróżniającego znaku, powszechnie uznawanego przez wszystkie strony konfliktu i dającego status pełnej neutralności. Powstały w Genewie tzw. Komitet Pięciu, w którym obok Dunanta zasiadali czterej wpływowi obywatele szwajcarscy zwołał 26 października 1863 r., z inicjatywy Dunanta międzynarodową konferencję, w której wzięło udział 14 oficjalnych delegacji krajów europejskich. Większość idei Henry Dunanta została zaakceptowana, m.in. powołanie narodowych komitetów pomocy rannym, ochrona personelu medycznego podczas działań wojennych i wspólny znak ochronny – czerwony krzyż na białym tle. Dzień 29 października 1863 r., w którym konferencja przyjęła te rezolucje, uznany został za dzień powstania Czerwonego Krzyża.
W późniejszym okresie w wyniku niesnasek i sporów wśród założycieli Czerwonego Krzyża, Dunant wycofał się z Komitetu próbując z różnym skutkiem realizować kolejne idee. Zdecydowanie pogorszyła jego sytuacja materialna i w 1887 r. osiedlił się w przytułku dla ubogich w szwajcarskim miasteczku Heiden. Kilka lat później odnalazł go tam dziennikarz, którego artykuły o tym, że założyciel Czerwonego Krzyża żyje w ubóstwie i zapomnieniu, poruszyły całą Europę. Rezultatem było przyznanie przez Norweski Komitet Noblowski w 1901r. pierwszej pokojowej nagrody Nobla Dunantowi wspólnie z Francuzem Frédéricem Passym. Henry Dunant zmarł 30 października 1910 r. w Heiden w Szwajcarii.
Jego imię nosi wysoko wydajny podmorski kabel komunikacyjny łączący Europę z Ameryką Północną uruchomiony we wrześniu 2020 r.
